Аз чанд ҷиҳат муҳаббати “Аҳли байти Муҳаммад” (с) аз ҷумлаи умури ба биҳишт баранда ва бад дидани аҳли байташ аз ҷумлаи умури ба дузах баранда аст:
Аммо далелҳои воҷиб будани дӯст доштани аҳли байти Пайғамбар (с) бисёр мебошанд, ки баъзеи он далелҳо чунинанд:
1. Ояи 23 сураи “Шуро”:
{قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى} (الشورى : 23)
“Бигӯ: Аз шумо барои таблиғи рисолат музде наметалабам, лекин дӯстӣ дар миёни хешовандонро”.
Баъзе муфассирон ояти каримаро чунин тафсир кардаанд:
“وفي أضواء البيان– 7 / 70: أَنَّ مَعْنَى الْآيَةِ إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى، أَيْ لَا تُؤْذُوا قَرَابَتِي وَعِتْرَتِي، وَاحْفَظُونِي فِيهِمْ، وَيُرْوَى هَذَا الْقَوْلُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ وَعَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ وَعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ”،
“Дӯстӣ дар миёни хешовандонро, яъне ақрабои маро маранҷонед ва хотири маро бо дӯстдоштани онҳо пос бидоред. Ин тафсир аз Саъид ибни Ҷубайр, Амр ибни Шуъайб ва Алӣ ибни Ҳусайн ривоят шудааст”.
2. Дар ривояти Имом Бухорӣ ҳазрати Абубакри Сиддиқ чунин гуфтааст:
“وفي صحيح البخاري- 5 / 21:عَنْ أَبِي بَكْرٍرَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ، قَالَ:«ارْقُبُوا مُحَمَّدًا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي أَهْلِ بَيْتِهِ» (وفي تعليق مصطفى البغا:ش (ارقبوا محمدا) احفظوه. (في أهل بيته) فلا تسبوهم ولا تؤذوهم وهم فاطمة وأولادها رضي الله عنها وعنهم. أو هم أزواجه صلى الله عليه وسلم ورضي الله عنهم وعنهن).
“Хотири Муҳамад (с)-ро бо дӯст доштану эҳтиром кардани аҳли байташ, пос бидоред”.
3. Дар ривояти дигари Имом Бухорӣ ҳазрати Абубакр чунин гуфтааст:
“وفي صحيح البخاري – 5 / 20: فَتَكَلَّمَ أَبُو بَكْرٍ فَقَالَ: وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، لَقَرَابَةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَحَبُّ إِلَيَّ أَنْ أَصِلَ مِنْ قَرَابَتِي”.
“Қасам ба зоте, ки ҷонам ба яди (било кайфи) ӯст, хайру эҳсон кардан ба ақрабои Пайғамбар (а) аз хайру эхсон кардан ба ақрабои худам бароям маҳбубтар аст”.
4. Ҳазрати Умар (р) ҳангоми талаби борон бо муҳаббат ва дуои ақрабои Пайғамбар (с) тавассул мекард. Имом Бухорӣ дар ин мавзӯъ аз ҳазрати Анас чунин ривоят кардааст:
“وفي صحيح البخاري- 2 / 27:عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ،أَنَّ عُمَرَ بْنَ الخَطَّابِ ،كَانَ إِذَا قَحَطُوا اسْتَسْقَى بِالعَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ المُطَّلِبِ،فَقَالَ:اللَّهُمَّ إِنَّا كُنَّا نَتَوَسَّلُ إِلَيْكَ بِنَبِيِّنَا فَتَسْقِينَا،وَإِنَّا نَتَوَسَّلُ إِلَيْكَ بِعَمِّ نَبِيِّنَا فَاسْقِنَا»،قَالَ: فَيُسْقَوْنَ”.
“Ҳар вақте ҳазрати Умар талаби борон мекард бо Аббос ибни Абдулмутталлиб тавассул мекард ва чунин мегуфт: Бор Худоё! Мо бо Пайғамбарамон (с) (ҳангоми ҳаёташ) тавассул карда аз ту талаби борон мекардем ва онро ба мо ато мекардӣ. Ва (имрӯз, яъне баъди вафоти он ҳазрат) бо амаки вай тавассул мекунем, пас, бароямон борон ато намо!” Ҳазрати Анас мегӯяд: Бо чунин тавассул борон ато карда мешуданд”.
5. Аҳли байти Пайғамбар (с) порае аз он ҳазрат ё узве аз оилаи ӯ мебошанд. Аз ҳамин чиҳат дӯст доштани онҳо дӯст доштани Пайғамбар (с) ва бад диданашон бад дидани он ҳазрат аст. Дар ин мавзӯъ баъзе аҳодиси саҳеҳро зикр мекунем, ки чунин мебошанд:
1. Дар ривояти Имом Бухорӣ аз Мисвар ибни Махрама Пайғамбар (с) дар мавриди духтараш Фотимаи Заҳро чунин гуфтааст:
“وفي صحيح البخاري – 5 / 21: عَنِ المِسْوَرِ بْنِ مَخْرَمَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي، فَمَنْ أَغْضَبَهَا أَغْضَبَنِي»
“Фотима порае аз ман аст. Пас касе вайро нохуш бисозад маро нохуш кардааст”.
2. Дар ривояти “Мустадрак” бо санади саҳеҳ Усмони Наҳдӣ чунин ривоят кардааст:
“وفي المستدرك على الصحيحين للحاكم -3/ 141: عَنْ أَبِي عُثْمَانَ النَّهْدِيُّ قَالَ:قَالَ رَجُلٌ لِسَلْمَانَ:مَا أَشَدَّ حُبُّكَ لِعَلِيٍّ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:«مَنْ أَحَبَّ عَلِيًّا فَقَدْ أَحَبَّنِي، وَمَنْ أَبْغَضَ عَلِيًّا فَقَدْ أَبْغَضَنِي» (هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ عَلَى شَرْطِ الشَّيْخَيْنِ، وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ ” وفي التعليق – من تلخيص الذهبي- 4648 – على شرط البخاري ومسلم).
“Марде ба Салмони Форсӣ гуфт:Чаро ҳазрати Алиро бисёр сахт дӯст медорӣ? Гуфт: Зеро аз Пайғамбар (с) шунидам, ки чунин гуфт: Касе Алиро дӯст бидорад, пас, ба ростӣ маро дӯст доштааст ва касе Алиро бад бубинад пас, ба ростӣ маро бад дидааст”.
3. Дар ривояти Ибни Моҷа бо санади ҳасан Пайғамбар (с) дар мавриди наберагонаш имомон Ҳасан ва Ҳусайн чунин гуфтааст:
“وفي سنن ابن ماجه-1/ 51:عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ:قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ فَقَدْ أَحَبَّنِي، وَمَنْ أَبْغَضَهُمَا فَقَدْ أَبْغَضَنِي» (وحكم المحقق: حسن).
“Касе Ҳасан ва Ҳусайнро дӯст бидорад, пас, ба ростӣ маро дӯст доштааст ва касе Ҳасан ва Ҳусайнро бад бубинад пас, ба ростӣ маро бад дидааст”
4. Муҳаббати Аллоҳ бо муҳаббати Пайғамбар (с) ва муҳаббати он ҳазрат бо муҳаббати аҳли байташ комил мешавад. Чуноне дар ривояти Ҳоким бо санади саҳеҳ аз тариқи ҳазрати Ибни Аббос, Пайғамбар (с) чунин фармудааст:
“وفي المستدرك على الصحيحين للحاكم -3/ 162: عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَحِبُّوا اللَّهَ لِمَا يَغْذُوكُمْ بِهِ مِنْ نِعَمِهِ، وَأَحِبُّونِي لِحُبِّ اللَّهِ، وَأَحِبُّوا أَهْلَ بَيْتِي لِحُبِّي» (هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحُ الْإِسْنَادِ، وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ ” . وفي التعليق – من تلخيص الذهبي: 4716 – صحيح).
«Аллоҳро барои он неъматҳояш, ки ба шумо рӯзӣ додааст, дӯст бидоред. Маро барои муҳаббати Аллоҳ ва аҳли байтамро ба хотири муҳаббати ман дӯст бидоред!»
5. Дӯст доштани Муҳаммад (с) дӯст доштани тамоми ҳамсаронашро лозим медорад. Саҳобии бузургвор Амр ибни Ос дар ривояти Имом Бухорӣ чунин ривоят мекунад:
“وفي صحيح البخاري – 5 / 5: عَنْ أَبِي عُثْمَانَ، قَالَ: حَدَّثَنِي عَمْرُو بْنُ العَاصِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، بَعَثَهُ عَلَى جَيْشِ ذَاتِ السُّلاَسِلِ، فَأَتَيْتُهُ فَقُلْتُ:”أَيُّ النَّاسِ أَحَبُّ إِلَيْكَ؟ قَالَ: «عَائِشَةُ»،
“Пайғамбар (с) дар ҷанги ба номи “Зоти салосил” Ибни Осро амир карда буд ва ӯ мегӯяд:Назди Пайғамбар (с) омадаму гуфтам:Маҳбубтарини мардум барои шумо кист? Гуфт: Оиша”.
6. Дӯст доштани Пайғамбар (с) дӯст доштани он мавлои ҳазратро, яъне насли ғуломи озодкардаашро ки аз аҳли байт нест, лозим медорад. Пас аҳли байташро ба тариқи авло бояд дӯст дошта шавад. Дар ривояти Имом Муслим аз Фотима бинти Қайс Пайғамбар (с) дар мавриди писари мавлояш, яъне писари Зайд ибни Ҳориса, яъне дар мавриди Усома ибни Зайд чунин гуфтааст:
“وفي صحيح مسلم -4/ 2261:عن فَاطِمَةَ بِنْتَ قَيْسٍ.أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ،قَالَ:مَنْ أَحَبَّنِي فَلْيُحِبَّ أُسَامَةَ”
“Касе маро дӯст медорад, пас, бояд Усомаро низ дӯст бидорад”.
Чуноне медонем Усома писари саҳобии бузургвор Зайд ибни Ҳориса разияллоҳу анҳумо аст, ки ҳазрати Зайд дар асли худ ғуломи озодкардаи Пайғамбар (с) аст.
Мавзӯи пурраро инҷо хонед >> Аҳлибайтшиносӣ
Рӯйхати мавзӯҳои Шарҳи Чоркитоб <<
Саволу ҷавоби исломӣ
